Anglo American กับการจัดการน้ำดิบในโครงการปิดเหมืองแร่ในแอฟริกาใต้

 

Anglo American’s  eMalahleni Water Reclamation Plant เป็นกิจการของบริษัทจัดการเหมืองแร่ชั้นนำของโลก-Anglo American เป็นกิจการโรงงานบำบัด/บริบาลน้ำที่ใช้แล้วในเหมืองแร่ ในพื้นที่จังหวัด Mpumalanga ของประเทศแอฟริกาใต้ ซึ่งเป็นพื้นที่ที่เคยเป็นเหมืองถ่านหิน และมีน้ำอยู่ประมาณ 140 ล้านลูกบาศก์เมตร น้ำดังกล่าว บริษัทจะต้องปฏิบัติให้เป็นไปตามระเบียบ/กฎหมายตามปกติที่เจ้าของเหมืองจะต้องฟื้นฟูสภาพแวดล้อมธรรมชาติให้ฟื้นคืนสภาพเดิม เพื่อป้องกันมิให้มีความเป็นกรดและไหลออกสู่แหล่งน้ำ (ทั้งน้ำใต้ดินและแม่น้ำ) ในขณะเดียวกัน Anglo American ก็เห็นว่า จังหวัด Mpumalanga เป็นพื้นที่ที่ขาดแคลนน้ำเพื่อการเกษตรและการบริโภค ประเด็นปัญหานี้ในทางการตลาด กลับเป็นโอกาสทางการตลาดของธุรกิจการจัดการหรือการบริบาลน้ำของเหมืองแร่ ที่จะสามารถนำน้ำที่มีอยู่ไปขายเพื่อสนองตอบต่อการแก้ไขปัญหาการขาดแคลนน้ำของเมือง เท่ากับว่า โดยปกติบริษัทจะต้องจัดการดูแลคุณภาพน้ำของเหมืองแร่ถ่านหินนี้ ซึ่งจะต้องกำกับไม่ให้เกิดความเป็นกรดและปนเปื้อนออกไปสู่แหล่งน้ำธรรมชาติ ก็เท่ากับว่า จะต้องทำให้น้ำดังกล่าว เป็นน้ำดิบที่สามารถไปใช้ประโยชน์เพื่อการต่าง ๆ ทั้งการอุปโภคบริโภคและการเกษตร (บำบัดน้ำที่มีอยู่ให้เป็นไปตามคุณภาพหรือคุณสมบัติน้ำเพื่อการต่าง ๆ)

 

การดำเนินงาน

บริษัทจึงตัดสินใจลงทุนเพื่อดำเนินงานโรงงานบำบัดน้ำและขายน้ำดิบให้กับท้องถิ่น เมือง Mpumalanga ให้นำไปใช้เพื่อการต่าง ๆ 25-30 ล้านลิตรต่อวัน คิดเป็น 12% ของความต้องการน้ำดิบของเมือง (ตัวเลขในปี ค.ศ. 2013) ขณะเดียวกัน บริษัทยังนำเอาความสามารถในการจัดการน้ำนี้ไปนำเสนอเพื่อขอบริหารโครงการบำบัดน้ำเหมืองแร่ของ BHP Billiton ซึ่งอยู่ในพื้นที่-เมืองเดียวกันและมีโครงการปิดเหมืองถ่านหิน/ฟื้นฟูเหมืองเหมือนกัน การจัดการน้ำของ Anglo American ข้างต้น ได้ทำให้มีรายได้จากการบริการ และสามารถชดเชยกับต้นทุนการจัดการน้ำเพื่อการฟื้นฟูเหมืองแร่ได้มากถึง 60% (Shared Value Initiative, 2014)

 

Lesson Learned

กรณีศึกษาข้างต้น เป็นตัวอย่างของการสร้างสรรค์งานที่ดำเนินการเพื่อดูแลรักษาคุณภาพน้ำไม่ให้เกิดผลเสียหายต่อสภาพแวดล้อม-หลังจากการปิดเหมืองแร่ ซึ่งในทางธุรกิจ เป็นงานที่มีแต่รายจ่าย ไม่มีรายได้ และยากต่อการสร้างคุณค่าใหม่ แต่ด้วยผลงานจากการพัฒนาของ Anglo American ที่นำเอาความรู้ ความสามารถ ความเชี่ยวชาญ และเทคโนโลยีเข้าไปพัฒนาระบบน้ำให้เปลี่ยนจากน้ำเสียให้เป็นน้ำดิบที่สามารถนำไปใช้บริโภคและอุปโภคของเมืองได้ และสร้างเป็นบริการรับจ้างไปจัดการน้ำให้กับเหมืองอื่นได้ จึงเปลี่ยนจากงานที่เป็นรายจ่ายให้เป็นงานที่มีรายได้ อันเป็นการสร้างคุณค่าให้กับธุรกิจ (Business Value) ในขณะเดียวกัน เมืองก็ได้รับประโยชน์จากความมั่นคงในแหล่งน้ำดิบของบริษัท และในพื้นที่ขุมเหมืองก็ยังได้รับการจัดการดูแลสิ่งแวดล้อมที่อาจจะมากขึ้นกว่าเดิม (Social Value)

หากพิจารณาในประเด็นนวัตกรรมสังคม จะเห็นว่า การเปลี่ยนวิธีคิดจากการจัดการน้ำเสียไปสู่การจัดการน้ำดิบเพื่อการอุปโภคบริโภค คือ จุดเริ่มต้นของการสร้าง Newness ขึ้นในกระบวนการของโครงการนี้ และเป็น Newness ที่สร้างคุณค่าขึ้นทั้งด้านธุรกิจและสังคมพร้อมกัน หรือที่เรียกกันว่า การสร้างคุณค่าธุรกิจคู่สังคม (Creating Shared Value: CSV) หรือจะกล่าวได้อีกอย่างหนึ่งว่า ธุรกิจจากการจัดการน้ำเสียของ Anglo American เป็นงานที่ล้ำออกไปจากงาน CSR ที่มักจะยุติการพัฒนางานไว้เพียงการดำเนินงานให้เป็นไปตามมาตรฐานขั้นต่ำของมาตรการ แต่กรณีศึกษานี้ นำเอางานที่ทำอยู่ไปเชื่อมโยงกับความจำเป็นและความต้องการทางการตลาดหรือสังคม ซึ่งเป็นเรื่องที่อยู่นอกเหนือไปจากกรอบคิด/งาน/หน้าที่ที่มีอยู่

 

เรียบเรียงโดย
ดร.สุนทร คุณชัยมัง
สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนานวัตกรรมสังคม วิทยาลัยผู้นำและนวัตกรรมสังคม มหาวิทยาลัยรังสิต
พฤษภาคม 2568

 

Reference

Shared Value Initiative. (October 2014). Extracting with Purpose: Creating Shared Value in the Oil and Gas and Mining Sectors’ Companies and Communities. https://sharedvalue.org.au/wp-content/uploads/2019/09/Extracting-with-Purpose-FSG.pdf

Unfccc. (January 31, 2012). eMalahleni: Water Reclamation Plant | South Africa. https://unfccc.int/climate-action/momentum-for-change/lighthouse-activities/
emalahleni-water-reclamation-plant